در آداب تغذیه در ماه مبارک رمضان خوردن سحری بسیار تاکید شده است تا روزه داران محترم بتوانند روزه های خود را بدون تحمل گرسنگی و ضعف های طاقت فرسا پشت سر بگذارند و انرژی لازم را برای انجام مستحبات و اعمال ویژه این ماه داشته باشند.

یکی از چیزهایی که حتی به غلط مورد سفارش برخی از پزشکان امروزی هم می باشد، صرف میوه در وعده سحری می باشد به اعتقاد آنها مصرف انواع میوه به علت درصد بالای آب آن باعث کاهش تشنگی در طول روز می‌شود ولی باید بدانند خوردن میوه و مواد غذایی خام با توجه به موارد ذیل در وعده سحری به هیچ وجه از نظر طب سنتی مورد تایید نمی باشد:

1-    خوردن مواد غذایی خام همراه با پخته ممنوع می باشد و در وقت سحر، زمان زیادی برای رعایت فاصله بین خوردن مواد پختنی با مواد غذایی خام و میوه ها نداریم.

2-    عموماً اکثر میوه ها و مواد غذایی خام سریع الهضم می باشند و انرژی لازم را که باید تا افطار برای بدن تامین نمایند را به ما نمی دهند و اولویت با خوردن مواد غذایی پختنی به ویژه غذاهای خورشی با گوشت چرب گوسفندی می باشد تا باعث گردد در طی روز گرسنه نشوید. تذکر:

-    برای خوردن میوه، توصیه می شود مخصوصاً افراد لاغر در فاصله افطار تا سحر، از میوه های آبدار استفاده کنند. البته با رعایت فاصله زمانی با افطار و زمان خواب.

-    به همراه غذا می توانید ماست (در صورتیکه غذا گوشتی نباشد)، ترشی (در صورتیکه غذا همراه با برنج نباشد)، سبزی خوردن تازه، پیاز و زیتون میل نمایید، البته سه نکته می بایست مد نظر قرار گیرد اولاً افراط نکنید، ثانیاً موارد ممنوعه را رعایت کنید و ثالثاً بسته به مزاج خود، مواد غذایی و میزان مصرف آنرا تعیین کنید.

-    افرادی که معده های ضعیفی دارند که عمدتاً در ماه مبارک رمضان مشکلشان تشدید پیدا می کند، بهترین غذایی که می توانند مخصوصاً در وعده سحری مصرف نمایند، غذاهایی است پر انرژی که خیلی خوب پخته شده باشد مانند حلیم و یا آش هایی که خوب پخته شده باشند از جمله آش شعله قلمکار.

این غذاها ضمن ایجاد انرژی و قوت در طی روز برای روزه داران، باعث می گردند تا هم معده اذیت نشود و هم هاضمه ساعتها مشغول هضم باشد و احساس گرسنگی و ضعف در طی روز به سرعت پیدا نشود. ضمناً افراد دارای معده ضعیف، بهتر است کشک نیز همراه آش نخورند.

یکی از آداب روزه داری در ماه مبارک رمضان، بیدار شدن در وقت سحر و انجام مستحبات و اعمال وارده و همچنین خوردن سحری می باشد.

پخش دعای سحر و ماناجات شبانه قبل از اذان صبح و اعلام مجری برنامه ویژه صدا و سیما به مناسبت ایام ماه مبارک رمضان مبنی بر اینکه تا چند دقیقه دیگر اذان صبح فرامی رسد، یکی از خاطرات ماندنی و جلوه های زیبای این ماه می باشد.

بچه ها حتی کوچکترهایی که هنوز روزه به آنها واجب نشده است، دوست دارند همپای بزرگترها در مراسم سحر بیدار باشند و از خوردن سحری جا نمانند. مادر خانواده سعی می کند بسته به وسع خانواده بهترین و مقویترین غذاها را برای سحر آماده کند تا اعضای خانواده انرژی و کالری لازم برای تحمل گرسنگی روزه دارای را داشته باشند و فشار کمتری به آنها وارد شود.

اما عادت بسیار اشتباهی که باعث می گردد تمام زحمات کد بانوهای خانه از بین برود و متاسفانه در بین ما فراگیر است و روزه داران گرامی را هنگام برخواستن از خواب در صبح روز بعد با ناراحتی های گوارشی مواجه می کند، خوابیدن با شکم پر بعد از خوردن سحری می باشد.

اکثر افراد عادت دارند تا سحری را نزدیک اذان صبح میل کنند و بعد از خوردن سحری با پخش اذان صبح، نمازشان را خوانده و بلافاصله می خوابند تا قبل از شروع یک روز دیگر از روزه داری، فرصت دیگری هر چند کوتاه برای خوابیدن و استراحت داشته باشند، غافل از آنکه با توجه به این که معده انسان در طی خواب، فعالیت ندارد و هنوز مواد غذایی خورده شده در مرحله هضم در معده آنها قرار دارد، این امر باعث فساد غذا در معده و عدم هضم صحیح و مشکلات گوارشی برای روزه داران شده و سبب می گردد تا غذا در معده بگندد و صبح روز بعد همراه با بوی بد دهان و حالت ناخوشایند برای روزه داران خود را نشان دهد.

در نتیجه ضمن اسراف مواد غذایی مصرف شده که با هزینه های زیاد و وقت و حوصله فراوان تهیه شده اند، باعث گرسنگی روزه داران در طی روز شده و انرژی لازم برای عبادت و کسب و کار در این ماه را از ما می گیرد و در ماهی که باید به خداوند نزدیک تر شویم باعث کسلی بیشتر ما شده و نهایتاً در صورت امکان، با پناه بردن به استراحت و خوابیدن های طولانی مصرف انرژی مورد نیاز بدنمان را کم می کنیم تا بتوانیم گرسنگی و ضعف حاصله را تحمل نماییم.

در این بین کوچکترها مخصوصاً دخترانی که تازه روزه برآنها واجب شده است، آن هم در روزهای طولانی فصل تابستان، بیشتر اذیت می شوند و خیلی از این کوچکترها به توصیه والدین و حتی برخی از بزرگترها و سالمندان نیز که تحمل این گرسنگی را ندارند به بهانه مجوز شرعی از گرفتن روزه در دیگر روزهای این ماه عزیز خودداری می کنند، غافل از آنکه شرع مقدس هرگز اجازه نداده است که با رعایت نکردن شیوه های صحیح و آداب مورد سفارش مربوط به غذا خوردن، افراد خود را دچار ضعف و نهایتاً روزه خوری نمایند.

این کار از سه جنبه مورد نهی شرع مقدس است:

اولاً مواد غذایی که با هزینه های فراوان امروزی تهیه و در سر سفره سحری با زحمات و حوصله فراوان مادر خانواده گذاشته شده است، از بین می روند و آنگونه که می بایست تبدیل به اخلاط صالحه در بدن گردند، نشده لذا ناخواسته افراد مرتکب اسراف می شوند.

ثانیاً در این ماه که می بایست با روزه داری سیستم بدن خود را تنظیم می کردیم و اخلاط فاسد را از بدنمان خارج می ساختیم، به سیستم گوارش بدنمان آسیب وارد می سازیم که به سوء هاضمه و مشکلات گوارشی می انجامد و می دانیم که آسیب رساندن به بدن که امانتی است از طرف خالق مهربان، گناه محسوب می شود.

ثالثاً شرع مقدس که این همه تاکید بر رعایت آداب غذا خوردن دارد و احادیث زیادی در خصوص سلامتی و تدابیر مربوط به حفظ الصحه دارد، هرگز اجازه نمی دهد تا افراد با ناآگاهی و رعایت نکردن این توصیه ها، خود را از توفیق گرفتن روزه در این ماه عزیز محروم سازند.

لذا توصیه می شود بهترین وقت خوابیدن هنگامی است که هضم معدی انجام گرفته و غذا از فم (دهانه) معده عبور کرده باشد

بنابرین بعد از خوردن سحری تا زمان خواب باید فاصله ای باشد تا غذا در معده هضم و از آن خارج شود پس باید بسته به نوع غذایی که میل می کنید و با توجه به توان معده خود در هضم غذا، حدود یک الی دو ساعت بعد از غذا خوردن، حتماً بیدار باشید.

این مسأله در خوردن افطار نیز باید مورد توجه قرار بگیرد و برای صرف شام، بهتر است در همان وعده غذایی افطار به حد سیری افطاری میل شود تا میان خوردن و خوابیدن فاصله باشد، اگر هم می خواهید مستقل از افطاری، شام نیز میل کنید باید دو مورد ذیل را  رعایت نمایید:

اولاً با یک فاصله زمانی از افطار، شام میل کنید و باید تا زمانی که غذا هنوز در معده بوده و هضم نشده است از مصرف هر گونه خوراکی دیگر پرهیز نماید؛ زیرا که سبب عدم هضم و فساد هر دو غذا می‌شود.

ثانیاً باید مراعات نمایید تا با شکم پر نخوابید و بعد از شام خوردن تا وقت خواب به شرح فوق الذکر فاصله باشد چرا که خواب قبل از این زمان، موجب تمدد و نفخ و رویاهای ترسناک می‌شود.

سنگ های کلیوی در دستگاه جمع کننده ادرار در کلیه ها تشکیل می شوند. این سنگ ها هنگامی که غلظت بعضی از مواد به قدری بالا می رود که قابلیت حل شدن خود را از دست می دهند، به صورت بلورهای کوچک شروع به رسوب کردن در ادرار می کنند. درد در افرادی که به سنگ کلیه دچار هستند، معمولا همیشه در یک زمان خاص در یک سمت بدن ایجاد می شود. ولی اگر شما مستعد تشکیل سنگ هستید، حمله بعدی ممکن است در طرف دیگرتان بروز کند.

 ی

اگر دارای سنگ کلیه هستید تدابیر ذیل برای درمان آن توصیه می گردد:

آش جوجه مرغ محلی، سوپ مرغ محلی با کدو و اسفناج، خوردن مغز خیار بجای میوه، ریشه و تخم کرفس، شوید، پونه، انیسون، سیاهدانه، رازیانه، دارچین، پرسیاوشان، زیره، ولیک، کاکوتی، گل سرخ، صندل، گلنار، خطمی، کلم قمری، انگور سفید، انجیر، بادام تلخ، فندق، زیتون پرورده، تخم ترب سیاه، آلبالو، اسفند، صمغ درخت گردو، انغوزه، آلو سیاه و صمغ بسفایج مفید است.

اصلاً ادرارتان را نگه ندارید، مایعات کامل بخورید، تشنگی به خودتان ندهید، به صورت طاقباز نخوابید و همیشه سعی کنید به پهلو بخوابید.

ضمناً بادکش لغزان کلیه هم بعد از چرب کردن موضع نیز توصیه می شود. برای اینکار مسیر کلیه و حالب را از بالا تا پایین چرب کرده و بادکش را از موضع کلیه از بالا تا پایین به آرامی حرکت بدهید و بکشید.

اگر جنس سنگ کلیه شما توسط پاتولوژی بررسی شده است و مطمئن هستید که از جنس کلسیم است باید مصرف کلسیم خود را پایین بیاورید.

تذکر :

-    معمولاً سنگ های کلیه اگر ریز و کوچک باشند سریعتر دفع می شوند ولی بسته به بیمار و نوع سنگ، حتی در برخی مواقع سنگهای 3 الی 4 سانت نیز از طریق طب سنتی درمان و دفع شده اند.

-    سنگ شکنی با لیزر توصیه نمی شود. لیزر یک انرژی خیلی سنگین را به بافت تحمیل می کند که باعث سوختن و صدمه بافتی می گردد، هر چند که لیزر را روی سنگ متمرکز می کنند ولی باعث خونریزی، پارگی رگ و تخریب بافتی می گردد و گاهی هم با عفونت همراه می گردد.

-    کسانی که از درد سنگ کلیه رنج می برند برای تسکین موقت آن به جای خوردن قرص های شیمیایی که جز عوارض بسیار سودی به همراه ندارند، می توانند به روش شرح داده شده در قسمت درمان های اورژانسی اتوی داغ بگذارند. (درمان اورژانسی گذاشتن اتوی داغ درمان اورژانسی برای تسکین درد سنگ کلیه)

کولیت (Colitis) یا قولنج، وضعیتی از روده است که بافت مخاط روده شکل طبیعی خود را ندارند و  شکل غیر نرمال پیدا کرده است و  نمی توان طبیعت روده کولیتی را کامل عوض کرد و باید با آن مدارا کرد. ابوعلی سینا نیز به این بیماری دچار بود و هرگز نتوانست آن را درمان کند ولی با رعایت موارد ذیل که عمده بحث آن مربوط به تغذیه است، قابل کنترل می باشد و بسیار راحت می توان با آن بیماری ساخت و زندگی کرد:

-    آب کلردار مطلقاً خورده نشود (حتی جوشیده آن) و از آب چشمه یا چاه به صورت جوشیده استفاده نمایند.

-    حدود یک ماه، ناشتا آب جوشیده چشمه را به صورت ولرم میل کنند.

-    غذایی که می خورند باید سالم، لطیف و خوب پخته شده باشد و مانده نباشد.

-    غذای خام و پخته را با هم نخورند و بهتر است از خوردن مواد خام پرهیز نمایند.

-    بهتر است از میوه های ترش از جمله مرکبات و همچنین لیموی عمانی پرهیز نمایند.

-    اصلاً از روغن های سوخته، فست فودها و چیپس میل نکنند.

-    مصرف سیرابی، استفاده از مصطکی به عنوان ادویه در غذاها و نوشیدن دم کرده بابونه برایشان نافع است.

-    یک سری از این بیماران اسهالی و یک سری یبوست دارند که حتماً باید یبوست آنها درمان شود.

-   باید به اندازه کافی استراحت کرده و خودشان را خسته نکنند و کار پر استرس و خستگی زا نباید داشته باشند، چرا که علی رغم رعایت تغذیه، می تواند باعث تشدید بیماری شود.

-    باید زندگی ثابت و آرامی داشته باشند و از مسافرت های مدام و طولانی پرهیز نمایند. تغییر آب و هوا و اقلیم آنها را اذیت می کند.

-    ورزش های سنگین و حرفه ای انجام ندهند.

ان شاء الله با تنظیم کردن شکل زندگی و رعایت تغذیه به راحتی می توانند آن را از زمره مشکلاتشان کنار بگذارند، به هیچ وجه خطرناک نبوده و تبدیل به موارد بدخیم نمی شود.

با رعایت کامل این توصیه ها می توان مصرف داروهای شیمیایی برای کنترل این بیماری را به طور کامل قطع کرد.

تذکر: اگر دارای روده تحریک پذیر یا پولیپ روده هستید توصیه های فوق الذکر نیز به شما کمک می کند.

رعایت اصول مورد سفارش در تغذیه سالم یعنی خوردن مواد غذایی سالم آن هم به روش صحیح و طریقه درست برای جلوگیری از ایجاد اخلاط فاسد و بد در بدن انسان لازم می باشد که تحت عنوان تدابیر خوردن و آشامیدن در منابع طب سنتی به آن اشاره شده است. مثلاً وقتی گفته می شود ماست را با غذای گوشتی نخورید به همین دلیل است چون اثر تخریبی آن بلافاصله برای افراد حادث نمی شود (برخلاف خوردن عسل با خربزه که مشکل سریع بروز می کند) و در این زمینه مردم عموماً آگاهی کمی دارند،

متاسفانه به شکل فراگیر این نکات رعایت نمی شود و در دراز مدت باعث بروز بیماری های متعدد می شوند که خود و پزشکان امروزی از علت و ریشه اصلی آن آگاهی ندارند.

در طب سنتی بابت تغذیه سالم و نحوه خوردن و آشامیدن نکات بسیار دقیق و مهمی بیان شده است که لازم است هر فرد با آگاهی از مسائل اولیه طب سنتی از این مطالب آگاهی داشته باشد و حتی الامکان آنها را رعایت  نماید.

"خوردن مواد غذایی سالم آن هم به روش صحیح و طریقه درست" زمانی تحقق می یابد که هر دو شرط برقرار باشد بنابراین با انجام هر یک از حالات ذیل که یک یا هر دو شرط رعایت نشده اند، بدن دچار آسیب می گردد که اگر در کوتاه مدت اثر تخریبی آن را نبینیم در بلند مدت حتماً بیماری ها و مشکلات متعدد گریبان گیر ما خواهند شد:

1- خوردن مواد غذایی سالم به روش غلط :

عسل و خربزه هر دو مواد غذایی سالم هستند ولی نباید با هم خورده شوند.

خوردن آب هم زمان با خوردن غذا نیز از این دست می باشد. یعنی علی رغم این که آب و غذا هر دو سالم باشند ولی نباید هنگام غذا خوردن آب نوشید.

از دیگر مواردی که در این حالت جای می گیرد خوردن مواد خام همراه با پخته می باشد.

ضمناً هر فردی با توجه به مزاج خود باید غذای مناسب مزاجش را شناخته و مصرف نماید، مثلاً افراد صفراوی باید گرم و خشک ها را کمتر میل کنند و ترجیحاً به همراه مصلحاتشان استفاده نمایند و یک فرد بلغمی نیز لبنیات را باید کمتر بخورد و آن هم به همراه مصلحاتشان.

2- خوردن مواد غذایی نا سالم به روش صحیح:

مانند خوردن کنسرو ماهی که دارای روغن ناسالم و مواد نگهدارنده فراوان هست اگر چه به روش صحیح هم میل شود باز مضر می باشد.

3- خوردن مواد غذایی نا سالم به روش غلط:

بدترین و مخرب ترین حالت این حالت هست مانند خوردن مرغ ماشینی و هورمون دار امروزی همراه با نوشابه و سالاد دارای سس های کارخانه ای آن هم با حجم زیاد و سپس خوابیدن با شکم پر.