در سن پیری مزاج، سرد و خشک می شود لذا تدابیر بکار گرفته شده باید بدن پیران را به سمت گرم وتر متمایل نماید که اهم تدابیر مربوط به مشایخ در ادامه ذکر شده است:
- مزاج افراد پیر مختلف می‌باشد به‌طوری‌که اعضای اصلی ایشان سرد و خشک بوده ولی رطوبات بلغمی در داخل اعضای ایشان مجتمع است.
پس لازم است به علائم بیمار توجه شود. اگر علائم دلالت بر سردی و خشکی بکنند غذا و بقیه تدابیر باید گرم و تر باشد ولی اگر سرد و تر بود تدابیر متناسب با آن یعنی گرم و خشک باید بکار رود.
- بدن آنها را هر روز با روغن بنفشه، بادام و بابونه چرب نمایند.
- غذای ایشان باید کم حجم ولی از نظر کیفیت بالا باشد. بطور کلی کاهش حجم غذا و افزایش دفعات غذا و اجتناب از غذاهای سوداوی و بلغمی توصیه می‌گردد. آبگوشت، حلیم گندم، شیر و عسل، زردة تخم نیم‌برشت و آب گوشت و نان سبوس دار خوب پخته با میزان نمک متوسط و گوشت جوجه خروس مفید است.
- از سبزی‌ها، کاهو همراه با مصلحات گرم آنمیل نمایند.
- برگ چغندر و کرفس و تره، و از میوه‌ها انجیر تازه و خشک و انگور و مویز با مغز گردو و بادام برای افراد پیر مناسب می‌باشد.
- از خون دادن پرهیز کنند مگر در ضرورت زیاد.
- از چیزهای ترش خصوصاً سرکه اجتناب کنند.
- آشامیدن شیر مفید است به شرط آنکه بعد از آشامیدن شیر در ناحیه کبد و شکم احساس کشیدگی و نفخ نکنند. موافق‌ترین شیرها، شیر بز است.شیر پخته برای ایشان بهتر از شیر خام است و بهترین شیوة طبخ آن، این است که سه قسمت شیر را با یک قسمت آب مخلوط کرده و به آتش ملایم بجوشانند تا یک چهارم آن بخار شود، پس قدری عسل داخل کرده و میل کنند و اگر در حین پختن شیر، مقداری زنجبیل جهت کم کردن نفخ، در آن بریزند بهتر است.از گرسنه خوابیدن پرهیز نمایند زیرا که خوابیدن با گرسنگی سبب از بین رفتن قوت می‌شود.
- یبوست یکی از مشکلات این سنین می‌باشد و لازم است با غذاهایی مانند خورشت مرغ با کلم و چغندر و سوپ جو و در صورت عدم حل مشکل با استفاده از انجیر خشک جوشانده در ماءالعسل و مسهل‌های خفیف به ایشان کمک کرد. تناول انجیر تازه در فصل آن و خیساندة انجیر در زمستان، برای نرم کردن شکم از بهترین چیزها است.
- ماساژ معتدل بر ایشان مناسب بوده و سبب تقویت آنها می‌شود. بطور کلی ماساژ، ورزش، روغن‌مالی مناسب و حمام معتدل برای این گروه مناسب می‌باشد.
- ساکن شدن در مناطقی که آب و هوای شبیه بهار دارد
- ورزش ملایم مثل سواری و راه رفتن
- حمام کردن بعد از ورزش در حمامی که آب آن گرم و هوای آن معتدل باشد
- غذای مناسب
باید ها :
1-حمام کردن
2- مالیدن روغنهای معتدل مثل سوسن و یاسمن به بدن
3- استفاده از عطر های معتدل طبیعی بدون اسانسهای شیمیایی
4- بودن در بستر نرم
5- ورزش ملایم
6- خوش دلی و خوش کامی جستن (مسافرتهای زیارتی، تفریحی و مصاحبت و مهمانی(
7- مصرف غذا کم و دفعات زیاد
8- خوردن غذا بعداز حمام نه قبل از آن
نباید ها :
1- پرهیز از هر چه مزاج سرد دارد مثل غذای سرد ، اندوه ، ترس و عطر های سرد مثل کافور
2-پرهیز از تر شی ها
3- پرهیز از بخار و هوای بد
4- پرهیز از گرسنگی
